Multiple benefits from the imminent restoration of the Stoa of Philip III
Η υλοποίηση του προγράμματος της μερικής αναστήλωσης της εντυπωσιακής στοάς του Φιλίππου θα γίνει από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Η χρηματοδότηση του προγράμματος, συνολικούς προϋπολογισμού 550.000€ θα γίνει από το Ίδρυμα Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου. Το πρωταρχικό όφελος της αναστήλωσης είναι η προστασία των αρχιτεκτονικών μελών της, τα οποία είναι πολυάριθμα και βρίσκονται διάσπαρτα στο χώρο. Θα συντηρηθούν, θα ταξινομηθούν και θα επανατοποθετηθούν. Ο χώρος θα απελευθερωθεί και θα γίνει προσβάσιμος στους επισκέπτες, οι οποίοι θα είναι σε θέση να τον κατανοήσουν, ακόμη και αν δεν έχουν εξειδικευμένες γνώσεις.
Η Δήλος αποτελεί έναν από τους γοητευτικότερους ερειπιώνες της Μεσογείου, με κτήρια, ψηφιδωτά, τοιχογραφίες και γλυπτά εξαιρετικής σημασίας. Ακριβώς για αυτό, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων έχει σχεδιάσει ένα πρόγραμμα «διάσωσης» της πολύτιμης αυτής κληρονομίας από τη φθορά του χρόνου και των ακραίων συνθηκών του Αρχιπελάγους αλλά και διαμόρφωσής της με τέτοιον τρόπο ώστε ο χώρος να είναι κατανοητός και εύληπτος από τον επισκέπτη.
Η Στοά του Φιλίππου Ε’, που οικοδομήθηκε στα τέλη του 3ου αι., αρχές του 2ου αι. π.Χ., είναι ένα από τα πρώτα μνημεία που συναντά ο επισκέπτης και αποτελούσε αφιέρωμα του Φιλίππου Ε΄ του Μακεδόνα προς τον Απόλλωνα. Η ανάγκη αναστήλωσης του συγκεκριμένου μνημείου απορρέει από τη σημασία του, τη θέση του και τον μεγάλο αριθμό σωζόμενων αρχιτεκτονικών μελών, ενώ η δυνατότητα αναστήλωσης του συνόλου της πρόσοψης και τμημάτων των πλευρικών τοίχων έχει ήδη εξεταστεί από το 2006, με εγκεκριμένη προμελέτη από τον πολιτικό μηχανικό Κ. Ζάμπα, για την αναστήλωση του συνόλου της πρόσοψης και τμημάτων των πλευρικών τοίχων.
Σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου της Εφορείας Κυκλάδων «Πρόκειται για ένα επίμηκες ευρυμέτωπο κτήριο, μήκους 71,75 μ. και πλάτους 11,16 μ. χτισμένο από φαιόλευκο μάρμαρο. Η κύρια όψη του αναπτυσσόταν ανατολικά προς την Ιερά Οδό και διαμορφωνόταν με κιονοστοιχία από 16 δωρικούς κίονες, η οποία κατέληγε συμμετρικά σε παραστάδες και τοίχους με τέσσερα παράθυρα έκαστος. Οι υπόλοιπες πλευρές του κτηρίου ήταν κλειστές με συμπαγείς τοίχους. Το κτήριο επεκτάθηκε λίγα χρόνια μετά την κατασκευή του (ίσως ήδη από το 180 π.Χ.) κατά πλάτος και κατά μήκος. Δυτικά προστέθηκε μία ακόμη στοά πλάτους 10,37 μ. και μήκους 89,22 μ., με κιονοστοιχία στην πρόσοψη προς το λιμάνι και με κοινό οπίσθιο τοίχο με τη Στοά του Φιλίππου Ε΄ και βόρεια μία αίθουσα κλειστή στις τρεις πλευρές και με ιωνική κιονοστοιχία δυτικά, σε συνέχεια του οπίσθιου τοίχου της αρχικής Στοάς. Το κτήριο σήμερα διατηρείται στο επίπεδο του θεμελίου, σώζεται, όμως, πλήθος αρχαίων αρχιτεκτονικών μελών, που έχει συγκεντρωθεί μέσα και γύρω από το περίγραμμα του κτηρίου (περίπου 800) καθώς και στον άμεσα περιβάλλοντα χώρο του (περίπου 200). Ο εντυπωσιακός θριγκός* με το χαρακτηριστικό επιστύλιο που φέρει την επιγραφή «ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙ [ΑΝΕΘΗΚΕΝ]» (Αφιέρωμα του Φιλίππου, βασιλιά των Μακεδόνων, γιού του βασιλιά Δημητρίου, στον Απόλλωνα) σώζεται σχεδόν στο σύνολό του και είναι σήμερα τοποθετημένος κατά μήκος του κτηρίου, στην ιερά οδό, μπροστά από την κιονοστοιχία».
Οι εργασίες αποκατάστασης και αναστήλωσης θα ξεκινήσουν το 2017
*το τμήμα κτηρίου που στηρίζεται στους κίονες και αποτελείται από το επιστύλιο, τη ζωφόρο και το γείσο.